Hisarköy
HİSARKÖY
(KAMBİLLİ – KAMBİLİ – GAMBİLLİ – KAMBYLI – KAMPYLI)
Girne kentinin 29 km güneybatısındadır. Çamlıbel’den Lefkoşa’ya giden anayol izlenerek köye gidilebilir . Bu yol üzerinde biri Çamlıbel’in hemen dışından , diğeri ise Özhan’dan ayrılan ve Hisarköy’e giden iki tali yol bulunmaktadır. Köy halkının geçim kaynakları çiftçilik ve hayvancılıktır . Etrafındaki arazilerde bol miktarda bulunan zeytin ağaçları da köylüye ek gelir sağlamaktadır. Sulanabilen bahçelerde sulu tarım da yapılmakta ve sebze yetiştirilmektedir. 2011 yılında yapılan nüfus sayımına göre köyün nüfusu 194 olarak saptanmıştır.
Köy, çok eski bir yerleşim yeridir . Köyde yaygın bir söylentiye göre bir zamanlar Maronitlerin yaşadığı köye Osmanlı döneminde Trakya’dan gelen göçmenler yerleştirilmiştir. Günümüzde köy ; el değmemiş doğal çevresi , endemik orkideleri ve köy ile Beşparmak dağları arasında kalan güzel vadisi ile turistlerin gözde mekanlarından birisidir . Köy civarındaki doğa yürüyüşleri ve orkide gözlemlerine ,hem bölge halkı hem de yabancılar büyük ilgi göstermektedir.
KÖYDEKİ TARİHİ ESERLER
KAMBİLLİ (HİSARKÖY) HATİCE HATUN BİN MUSA CAMİSİ
Köyün en eski camisi Osmanlı döneminde yapılmıştır , fakat kesin inşa tarihi bilinmemektedir. Caminin avlusu bir zamanlar mezarlık olarak kullanılıyordu. Buradaki mezarlardan sadece yazıtsız olan iki tanesi günümüze kadar gelebilmiştir.
KUTSAL BAKİRE MERYEM KİLİSESİ
(PANAGIA TOU KAMPYLI KİLİSESİ)
Köydeki haç şekilli ve kubbeli Orta Çağ kilisesi aslında bir Maronit kilisesi olup , Bakire Meryem’e adanmıştır. Kilise 1956 yılının Haziran ayında Maronit köylerinde yaşayanların yardımlarıyla tamir edilmiş ve iç kısmına Maronit Kilisesi tarafından sağlanan haç , ikon vb..dini araç ve gereçler konulmuştur . 1974 Barış Harekatı’ndan sonra bölgede yaşayan Maronitlerin büyük bir kısmının Güney Kıbrıs’a göç etmesiyle kilise hem cemaatsız, hem de bakımsız kalmıştır. Kilise 1975 – 1993 yılları arasında köylüler tarafından hayvan yemi deposu olarak kullanıldı, 1993 yılında temizlendi ve kilisenin Kuzey Kıbrıs’ta yaşayan Maronitler tarafından dini ayin için kullanılmasına izin verildi.
2009 yılında ise kilise, Maronit toplumunun mirasını korumayı hedefleyen “Kormakitis Trust” isimli sivil toplum örgütünün organizasyonunda , ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı USAID’in finanse ettiği SAVE Projesi sponsorluğunda restore edilmiş ve 8 Aralık 2009 tarihinde yeniden hizmete girmiştir.
ARMUTLU ŞEHİDA
Hisarköy’de bir mağaranın içerisinde bulunan bir yatırın (şehidanın) mezarıdır ve yakınındaki armut bahçesinden dolayı köyde “Armutlu Şehida” diye bilinir.
HİSARKÖY ORKİDE FESTİVALİ
Lapta Belediyesi, Hisarköy Muhtarlığı ile Hisarköy Kültür ve Spor Derneği’nin işbirliği ile köyde 2011 yılından itibaren her yıl geleneksel olarak “Orkide Festivali” düzenlenmektedir. 2011 yılında festivalin ilk günü düzenlenen törende ; köy meydanına dikilen ve sanatçı Bahire Korol, Hülya ve Ceylan Dimililer’in ortaklaşa yaptıkları “Benli (veya Sarı) Orkide” heykelininin açılışı yapıldı. Benli Orkide ve Sarı Orkide adlarıyla bilinen ve Hisarköy’ün sembolü olarak kabul edilen bu güzel orkide, KKTC sınırları içerisinde bulunan 32 orkide türünden biridir ve ençok Hisarköy yöresinde bulunmaktadır.